Kun je als transgender je voornaam veranderen als je deze al eens gewijzigd hebt?
Het is (bijna) een standaardwens van transgender personen om tijdens of na de officiële transitie naar het andere geslacht ervoor te kiezen om de voornaam officieel te laten wijzigen. Dit kan enorm belangrijk zijn om volledig erkend te worden in de identiteit; je neemt immers afstand van de geboortenaam die vaak overwegend gerelateerd is aan het geslacht waar je niet langer in thuis voelt. Maar wat nu als je jouw voornaam al eens hebt laten veranderen, en je later tot de conclusie komt dat de gekozen naam tóch niet helemaal past? Kun je opnieuw een voornaamswijziging aanvragen? Dat leggen we in deze blog uit.
Meerdere keren je voornaam wijzigen: kan dat?
Het korte antwoord is: ja, het is in principe mogelijk om je voornaam meerdere keren te wijzigen. De wet stelt geen harde limiet aan het aantal voornaamswijzigingen dat je mag aanvragen. Wel geldt elke keer opnieuw dezelfde voorwaarde: je moet een gewichtige reden hebben. De eerste keer kun je als transgender kosteloos je voornaam via de gemeente wijzigen. Een tweede keer moet (helaas) via de rechtbank.
NB. Een ‘truc’ die wel eens is voorgekomen, is om bij de gemeente een nieuw verzoek te doen om het geslacht en de voornaam op de geboorteakte weer aan te passen en het daarna terug te draaien, maar dat mag (helaas) niet. Dit komt mede omdat je een deskundigenverklaring moet overleggen, en daarin staat immers dat het geslacht dat de persoon bij de geboorte had, niet klopt. Zodoende kun je het niet opnieuw via de gemeente wijzigen.
Voor transgender personen kan het zijn dat de eerste nieuwe naam aanvankelijk passend leek, maar dat later duidelijk werd dat een andere naam beter aansluit bij de eigen identiteit. Dat is begrijpelijk. Je bent jong, je zit midden in de transitiefase en dan kan het zijn dat de naamkeuze later toch niet helemaal goed bevalt.
Hoe beoordeelt de rechter dit?
Een verzoek tot voornaamswijziging loopt in dit geval altijd via de rechtbank, met hulp van een advocaat. Alleen de eerste keer - en uitsluitend als sprake is van genderdysforie - mag je kosteloos via de gemeente je voornaam wijzigen. De rechter kijkt daarbij niet alleen naar het feit dat er al eens een wijziging heeft plaatsgevonden, maar vooral naar de onderbouwing van de nieuwe aanvraag.
Belangrijke vragen zijn bijvoorbeeld:
Waarom voldoet de huidige (gewijzigde) naam niet meer?
Welke rol speelt de nieuwe gewenste naam in het dagelijks leven en in de sociale omgeving?
Zijn er aantoonbare nadelen of hinder verbonden aan de huidige voornaam?
Gebruik je de gewenste nieuwe roepnaam al een tijd?
Tip: wij adviseren altijd om de gewenste roepnaam enige tijd te gebruiken, bijvoorbeeld in elk geval ten minste 1-2 maanden. Je hebt dan een goed idee of deze bevalt. Het zou immers zonde zijn als de voornaam opnieuw wordt gewijzigd, en daarna blijkt dat deze ook niet goed bevalt.
Zolang je een duidelijke en goed gemotiveerde reden kunt geven, is de kans groot aanwezig dat de rechter ook een tweede of latere wijziging toekent. Dat is ook niet meer dan begrijpelijk: je bent jarenlang bezig geweest met de transitie, en dan wil je graag een voornaam dragen die volledig aansluit bij je identiteit. Zodoende kunnen we hierin geruststelling geven: je zit niet voor altijd vast aan de oorspronkelijk gekozen naam.
Nieuwsgierig geworden? Dien via onderstaande knop een gratis aanvraag in en ontvang binnen 24 uur een reactie op uw casus.
Voorbeeld uit de praktijk
Stel: iemand heeft tijdens de transitie gekozen voor mannelijke voornamen, omdat de persoon de transitie heeft gemaakt van het geboortegeslacht V in M. De persoon was net 17 jaar toen hij deze namen moest kiezen. Een jaar later heeft hij veel spijt van de namen; hij vond ze toch niet goed overdacht en hij vindt deze niet goed passen bij zijn identiteit. In overleg met zijn ouders kiest hij voor enkele nieuwe voornamen. Deze gebruikt hij enige tijd en dat bevalt goed. Na 3 maanden weet hij het zeker: hij wil deze nieuwe voornamen officieel maken. Hij dient met een advocaat een verzoek in. De rechtbank begrijpt de beweegredenen en ziet geen bezwaren om dit verzoek toe te wijzen. In dit geval keurt de rechtbank het verzoek dan ook goed.
Kosten en procedure
De procedure voor een tweede of latere wijziging is, in tegenstelling tot de eerste procedure bij de gemeente, niet kosteloos. In dit geval geldt:
Je schakelt een advocaat in die een verzoekschrift indient.
Je betaalt griffierecht en advocaatkosten.
Na de beschikking van de rechter wordt de wijziging doorgevoerd in de Basisregistratie Personen (BRP).
De kosten liggen bij ons kantoor op € 799,00 (standaardtarief), met mogelijkheden voor een lager tarief of zelfs pro-deo wanneer er sprake is van aantoonbare hinder én een laag inkomen. Lees ook meer op de pagina: Voornaam veranderen: wat zijn de kosten?
Omdat de hinder rond het gebruik van de voornaam vaak kan worden aangetoond, is pro-deo meestal mogelijk. Ben je 20, 21 of 22 jaar? Dan zal je inkomen waarschijnlijk nog (ruim) onder de grens voor gefinancierde rechtshulp liggen. Je kunt dan ook waarschijnlijk in aanmerking komen voor pro-deo. Is dat het geval, dan betaal je (waarschijnlijk) € 176,- en € 90,- griffierecht (2025).
Conclusie
Voor transgender personen is het absoluut mogelijk om hun voornaam opnieuw te wijzigen, ook al is dat al eerder gebeurd. De kern ligt steeds bij de motivatie: waarom past de huidige naam niet meer, en waarom is de nieuwe naam wél passend? Met een goede onderbouwing en juridische begeleiding vergroot je de kans dat de rechter jouw verzoek honoreert. Ons kantoor heeft diverse malen met succes cliënten in dergelijke procedures begeleid.
Goed om te weten: we helpen cliënten ook met het veranderen van de voornaam en de geslachtsaanduiding via de rechtbank, bijvoorbeeld als ze (nog) niet voldoen aan de voorwaarden om kosteloos via de gemeente de voornaam en het geslacht te wijzigen. Zie voor meer informatie de blog: Genderdysforie: kun je je voornaam en geslachtsaanduiding wijzigen vóór je 16e?
